Chuyên ngành Vật lý trị liệu là gì. Phải hiểu thế nào cho đúng về nhà vật lý trị liệu. Vật lý trị liệu có phải là massage hay không? Bài viết này sẽ cho quý vị một cách nhìn tổng quan hơn về chuyên ngành điều trị không dùng thuốc này.
Mục lục bài viết
1. Tổng quan
1.1. Khái quát
Vật lý trị liệu giúp phục hồi cử động và chức năng khi ai đó bị ảnh hưởng bởi chấn thương, bệnh tật hoặc tàn tật. Nó cũng có thể giúp giảm nguy cơ bị thương hoặc bệnh tật trong tương lai.
Nhà vật lý trị liệu có một cách tiếp cận toàn diện liên quan đến bệnh nhân trực tiếp trong quá trình chăm sóc của họ.
1.2. Vật lý trị liệu được sử dụng khi nào?
Vật lý trị liệu có thể hữu ích cho mọi người ở mọi lứa tuổi với nhiều tình trạng sức khỏe, bao gồm các vấn đề ảnh hưởng đến:
- Xương, khớp và mô mềm – chẳng hạn như đau lưng, đau cổ, đau vai và chấn thương thể thao…
- Não hoặc hệ thần kinh – chẳng hạn như các vấn đề về vận động do đột quỵ, bệnh đa xơ cứng (MS) hoặc bệnh Parkinson…
- tim và tuần hoàn – chẳng hạn như phục hồi chức năng sau cơn đau tim
- Phổi và hô hấp – chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và bệnh xơ nang
Vật lý trị liệu có thể cải thiện hoạt động thể chất của bạn đồng thời giúp bạn ngăn ngừa chấn thương thêm.
2. Nhà vật lý trị liệu làm những gì?
Các nhà vật lý trị liệu coi cơ thể là một tổng thể, thay vì chỉ tập trung vào các khía cạnh riêng lẻ của chấn thương hoặc bệnh tật. Vật lý trị liệu có thể bao gồm một số phương pháp điều trị và phòng ngừa khác nhau, tùy thuộc vào các vấn đề cụ thể mà bạn đang gặp phải.
Một số cách tiếp cận chính được sử dụng bởi các nhà vật lý trị liệu bao gồm:
2.1. Giáo dục và tư vấn
Nhà vật lý trị liệu có thể đưa ra lời khuyên chung về những điều có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bạn. Chẳng hạn như tư thế và kỹ thuật nâng hoặc mang đúng cách để giúp ngăn ngừa chấn thương. Một trong những khía cạnh chính của vật lý trị liệu liên quan đến việc xem xét toàn bộ cơ thể, thay vì tập trung vào các yếu tố riêng lẻ của chấn thương.
Do đó, đưa ra lời khuyên chung về các cách cải thiện sức khỏe của bạn. Ví dụ, bằng cách tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng hợp lý cho chiều cao và cơ thể của bạn – là một phần quan trọng của điều trị.
Chuyên gia vật lý trị liệu cũng có thể đưa ra lời khuyên cụ thể mà bạn có thể áp dụng vào các hoạt động hàng ngày để chăm sóc bản thân và giảm nguy cơ bị đau hoặc chấn thương.
Ví dụ, nếu bạn bị đau lưng, bạn có thể được tư vấn về tư thế tốt, nâng hoặc mang đúng kỹ thuật và tránh vặn người ở tư thế không thoải mái, duỗi quá hoặc đứng lâu.
2.2. Vận động và tập thể dục
Vận động, bài tập phù hợp và lời khuyên về hoạt động thể chất – các bài tập có thể được khuyến nghị để cải thiện sức khỏe nói chung và khả năng vận động của bạn, đồng thời tăng cường các bộ phận cụ thể của cơ thể bạn.
Các nhà vật lý trị liệu thường khuyên bạn nên di chuyển và tập thể dục để giúp cải thiện khả năng vận động và chức năng của bạn. Điều này có thể bao gồm:
- Các bài tập được thiết kế để cải thiện chuyển động và sức mạnh ở một bộ phận cụ thể của cơ thể – những bài tập này thường cần được lặp lại thường xuyên trong một khoảng thời gian nhất định.
- Các hoạt động liên quan đến cử động toàn bộ cơ thể của bạn, chẳng hạn như đi bộ hoặc bơi lội – những hoạt động này có thể hữu ích nếu bạn đang hồi phục sau một cuộc phẫu thuật hoặc chấn thương ảnh hưởng đến khả năng vận động của bạn.
- Các bài tập được thực hiện trong nước nông, ấm (thủy liệu pháp hoặc thủy liệu pháp) – nước có thể giúp thư giãn và hỗ trợ các cơ và khớp, đồng thời cung cấp sức kháng trở để giúp bạn dần dần khỏe mạnh hơn.
- Lời khuyên và bài tập để giúp bạn tăng hoặc duy trì hoạt động thể chất của mình – lời khuyên sẽ được đưa ra về tầm quan trọng của việc duy trì hoạt động và cách thực hiện điều này một cách an toàn, hiệu quả.
- Cung cấp thiết bị hỗ trợ di chuyển – chẳng hạn như nạng hoặc gậy chống để giúp bạn di chuyển.
- Chuyên gia vật lý trị liệu của bạn cũng có thể đề xuất các bài tập mà bạn có thể tiếp tục thực hiện để giúp bạn kiểm soát cơn đau về lâu dài hoặc giảm nguy cơ bị thương trở lại.
2.3. Liệu pháp bằng tay
Nhà vật lý trị liệu sử dụng bàn tay của họ để giúp giảm đau và cứng khớp, đồng thời khuyến khích cơ thể vận động tốt hơn. Liệu pháp bằng tay là một kỹ thuật mà nhà vật lý trị liệu sử dụng bàn tay của họ để điều khiển, vận động và xoa bóp các mô cơ thể.
Điều này có thể giúp:
- Giảm đau và cứng.
- Cải thiện lưu thông máu.
- Giúp chất lỏng thoát hiệu quả hơn từ các bộ phận của cơ thể.
- Cải thiện chuyển động của các bộ phận khác nhau của cơ thể.
- Thúc đẩy sự thư giãn.
Liệu pháp bằng tay có thể được sử dụng để điều trị các vấn đề cụ thể, chẳng hạn như đau lưng, nhưng cũng có thể hữu ích cho một loạt các tình trạng không ảnh hưởng đến xương, khớp hoặc cơ.
Ví dụ, mát-xa có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho một số người mắc các bệnh nghiêm trọng hoặc lâu dài bằng cách giảm mức độ lo lắng và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Các kỹ thuật thủ công cũng được sử dụng để giúp đỡ một số tình trạng phổi nhất định. Có những kỹ thuật khác đôi khi có thể được sử dụng, chẳng hạn như các bài tập được thực hiện trong nước (thủy liệu pháp hoặc thủy liệu pháp) hoặc châm cứu .
2.4. Kỹ thuật – Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu có thể bao gồm một số phương pháp điều trị và phòng ngừa khác nhau, tùy thuộc vào các vấn đề cụ thể mà bạn đang gặp phải.
Kỹ thuật Vật lý trị liệu sử dụng các tác nhân vật lí tự nhiên hay nhân tạo như: nước, không khí, nhiệt độ, khí hậu, độ cao, điện, tia X, tia cực tím, tia hồng ngoại, siêu âm, từ trường, điện từ trường, các chất đồng vị phóng xạ, thể dục – thể thao, đi bộ, dưỡng sinh… Đây là phương pháp điều trị không dùng thuốc phổ biến nhất hiện nay.
Các kỹ thuật khác đôi khi được các nhà vật lý trị liệu sử dụng có thể giúp giảm đau và thúc đẩy quá trình chữa bệnh bao gồm:
- Điều trị bằng sóng cao tần: Sóng ngắn, vi sóng… Dao động điện từ kích thích tế bào cơ thể phục hồi, tăng lưu thông máu, chống viêm nhiễm…
- Điều trị bằng các dòng điện xung: Ví dụ như Kích thích dây thần kinh điện qua da (TENS). Vừa có tác dụng giảm đau, và kích thích thư giãn và khỏe cơ…
- Điều trị châm cứu – Một kỹ thuật của Y học cổ truyền phương Đông.
- Điều trị bằng siêu âm – nơi sóng âm tần số cao được sử dụng để điều trị chấn thương mô sâu bằng cách kích thích lưu thông máu và hoạt động của tế bào, nhằm mục đích giảm đau và co thắt, cũng như tăng tốc độ chữa lành.
- Một số kỹ thuật khác: Nhiệt nóng hoặc lạnh, tia laser, tia tử ngoại, từ trường, sóng xung kích, …
Những kỹ thuật trên đem lại hiệu quả cao, nhưng hiện tại chưa có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh chúng.
