Viêm khớp cùng chậu là một bệnh lý đau khớp cùng chậu. Triệu chứng lâm sàng phức tạp, và nhiều khi điều trị không đơn giản. Bệnh gây ra cảm giác đau nhức khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt của bệnh nhân
Mục lục bài viết
1. Viêm khớp cùng chậu là gì?
Viêm khớp cùng chậu là tình trạng viêm một hoặc nhiều khớp ở vị trí giữa xương cột sống và xương chậu. Những khớp này nằm ở phần dưới cột sống, đây chính là nơi nối xương chậu với xương sống.
Chính vì vị trí đặc thù của nó mà viêm khớp ở vị trí này thường gây tác động tiêu cực đến:
- Thắt lưng
- Vùng mông
- Hông
- Chân (có thể xảy ra ở một hoặc cả hai chân)
- Bàn chân (hiếm gặp)
2. Triệu chứng
Những biểu hiện của viêm khớp cùng chậu cũng giống như các vấn đề ở thắt lưng.
- Cơn đau xuất hiện nhiều ở lưng dưới, hông, mông chạy dọc xuống chân.
- Cơn đau thường nặng hơn khi leo cầu thang, chạy bộ, đi bộ bước dài, đứng trong một tư thế kéo dài.
- Có thể kèm theo sốt nhẹ
3. Nguyên nhân
- Tác động từ ngoại lực gây ra chấn thương làm tổn thương khớp cùng chậu. Thông thường người bệnh gặp phải một tai nạn giao thông, vấp ngã hoặc chấn thương khi chơi thể thao.
- Mang thai: khớp xương cùng chậu khi mang thai sẽ mở rộng và kéo dài hơn bình thường để phù hợp trong việc sinh sản. Trọng lượng cơ thể khi mang thai gia tăng đột ngột khiến thay đổi dáng đi vì áp lực lên khớp cùng chậu tăng lên, gây cảm giác đau nhức.
- Viêm khớp: Tình trạng viêm khớp xương khi phát triển mãn tính có thể gây viêm khớp cùng chậu hay viêm cột sống dính khớp.
- Nhiễm trùng: trường hợp những khớp cùng chậu nhiễm trùng là có thể nhưng hiếm gặp.
4. Chẩn đoán viêm khớp cùng chậu
Để chẩn đoán căn bệnh này một cách chính xác, các bác sĩ cần tiến hành:
- Kiểm tra các triệu chứng đang mắc phải và làm các xét nghiệm lâm sàng. Bác sĩ sẽ tiến hành ấn vào những điểm ở vùng mông, hông đồng thời di chuyển hai chân để xem phản ứng của cơ thể.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ tiêm trực tiếp một loại thuốc tê vào khớp để xác định chính xác được cơn đau tại khớp cùng chậu ở thắt lưng. Tuy nhiên, việc chẩn đoán bằng cách này thường sẽ cho kết quả với độ chính xác không cao vì thuốc tiêm có thể lây lan sang một khu vực khác.
- Chụp X–quang để kiểm tra chính xác những tổn thương ở khớp cùng chậu.
- Nếu nghi ngờ viêm cột sống dính khớp thì cần thực hiện thêm chụp cộng hưởng từ MRI.
5. Điều trị viêm khớp cùng chậu
Việc chữa trị bệnh viêm khớp cùng chậu có rất nhiều cách, tùy từng trường hợp cụ thể bệnh nhân khác nhau theo mức độ nặng nhẹ mà cần áp dụng phương pháp sao cho phù hợp.
5.1. Vật lý trị liệu
Điều trị Vật lý trị liệu giúp giảm đau, chống viêm tại khớp cùng chậu. Tùy tình trạng lâm sàng, bác sĩ chỉ định những phương pháp: Vi sóng, sóng ngắn, siêu âm, từ trường, điện xung, điện phân….
5.2. Sử dụng thuốc không kê đơn
Thuốc giảm đau không kê đơn có tác dụng giảm cường độ những đau do viêm khớp cùng chậu gây ra như Ibuprofen (Advil, Motrin IB) hoặc Acetaminophen (Tylenol và một số biệt dược khác).
Tuy nhiên khi sử dụng các loại thuốc này có thể sẽ gây các tác dụng phụ như đau bụng, gan và thận bị ảnh hưởng xấu vì thế bạn hãy nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
5.3. Thuốc uống theo toa
Thuốc giãn cơ hoặc thuốc giảm đau được bác sĩ kê toa nếu như bệnh nhân bị đau, co thắt thường xuyên. Loại thuốc thường được sử dụng nhiều nhất là chất ức chế TNF áp dụng trong trường hợp bệnh viêm cột sống dính khớp.
5.3. Điều trị không dùng thuốc
+ Chườm lạnh và chườm nóng
Chườm lạnh và nóng là một phương giảm giảm đau viêm khớp cùng chậu tức thì, bệnh nhân nên kết hợp xen kẽ giữ lạnh và nóng để đạt được hiệu quả tốt nhất.
+ Nghỉ ngơi
Nghỉ ngơi và tuyệt đối tránh các hoạt động làm cho các cơn đau nhức cùng chậu nghiêm trọng hơn.
5.4. Bài tập
Thực hiện các bài tập trong và sau quá trình điều trị có vai trò thúc đẩy khả năng hồi phục của cơ thể và phòng tránh bệnh tái phát. Sau đây là các bài tập sẽ cải thiện viêm khớp cùng chậu:
+ Bài tập 1: Căng gối sát ngực
Cách thực hiện:
- Tư thế chuẩn bị nằm ngửa xuống sàn, đồng thời hai chân mở rộng.
- Co gối và đặt gối lên ngực, giữ nguyên ở tư thế này 5 – 10 giây. Khi thực hiện các động tác người bệnh cần kết hợp với thở ra nhẹ nhàng, từ từ, nhịp nhàng.
- Thu chân trở về mặt đất, sau đó đổi sang chân còn lại.
- Động tác này nên thực hiện lặp lại 8 – 10 lần/chân.
+ Bài tập 2: Xoay gối
Thực hiện như sau:
- Ở tư thế chuẩn bị đứng thẳng người
- Khom lưng, tay ôm gối rồi xoay gối theo hướng từ trái qua phải theo chiều kim đồng hồ
- Đổi bên ngược lại từ phải qua trái theo chiều kim đồng hồ
- Thực hiện động tác xoay gối lặp lại từ 8 – 10 lần
+ Bài tập 3: Đẩy mông lên cao
Bài tập chữa trị viêm khớp cùng chậu giúp giãn cơ lưng dưới, cơ mông khắc phục tình trạng viêm nhiễm ở xương khớp cùng chậu.
Cách thực hiện:
- Nằm ngửa xuống sàn lưng tiếp xúc với mặt sàn
- Co đầu gối lên
- Hai tay đặt dọc theo thân người, lòng bàn tay trái và phải úp xuống sàn
- Nâng hông cao hết mức để tạo hình cây cầu, giữ tư thế này trong khoảng 5 giây
- Đặt lưng nhẹ nhàng xuống sàn
- Thực hiện động tác lặp lại đẩy mông lên cao 8 – 10 lần
5.5. Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học
Ngoài việc uống thuốc, tập cá bài tập viêm khớp cùng chậu, bệnh nhân cũng cần phải chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt sao cho phù hợp với tình trạng bệnh.
- Bổ sung các đầy đủ chất dinh dưỡng có chứa nhiều canxi, đặc biệt các loại thực phẩm tươi giàu vitamin D, B12, kali, chất béo omega3… có nguồn gốc từ thực vật sẽ rất tốt cho người bệnh.
- Tuyệt đối không uống bia rượu, hay đồ uống có cồn khác, hút thuốc lá,…
- Thực hiện các bài tập thể dục thể thao đều đặn bằng những bài tập nhẹ nhàng, kiên trì thường xuyên mỗi ngày.
5.6. Các biện pháp chữa viêm khớp cùng chậu mãn tính
- Tiêm corticosteroid vào khớp một cách trực tiếp để kiểm soát bệnh
- Kích điện vào xương khớp cùng chậu và xương cột sống.
- Phẫu thuật sẽ được các bác sĩ xem xét thực hiện để cố định những xương lại với nhau.
