Hội chứng Chèn ép thần kinh trên vai là một nguyên nhân không phổ biến gây đau vai, đang gặp với tần suất nhiều hơn trong thực hành lâm sàng.
Hội chứng lâm sàng
Chèn ép thần kinh trên vai là một nguyên nhân không phổ biến gây đau vai, đang gặp với tần suất nhiều hơn trong thực hành lâm sàng cùng với sự gia tăng sử dụng balo đeo vai được gây ra bởi sự chèn ép thần kinh trên vai khi nó đi qua chỗ khuyết trên vai.
Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh lý này tạo vị trí này bao gồm mang balo nặng trong thời gian dài và các va chạm trực tiếp vào thần kinh ví dụ va chạm xảy ra trong chấn thương bóng bầu dục và ngã từ tấm bạt lò xo căng trên vai cũng được thấy ở các cầu thủ ném bóng chày và các tiền vệ bóng bầu dục.
Chèn ép thần kinh này thường biểu hiện đau nhức dữ dội, sâu, lan từ đỉnh xương bả vai đến vai cùng bên. Tính nhạy cảm đau trên vùng khuyết xương bả vai là thường thấy. Chuyển động của vai, đặc biệt vươn chéo lên ngực, có thể làm tăng đau. Nếu không được điều trị, yếu và teo cơ trên và dưới gai sẽ xảy ra.
Dấu hiệu và triệu chứng
Dấu hiệu quan trọng nhất tìm thấy ở các bệnh nhân là yếu các cơ trên gai và dưới gai. Biểu hiện là yếu khi dạng và xoay ngoài của vai cùng bên. Khi sự chèn ép thần kinh trên vai đáng kể, sự teo cơ dưới gai trở nên rõ ràng do nó nằm ở nông.
Đau của chèn ép thần kinh trên vai có thể tăng lên khi dạng xương bả vai cùng bên khi vươn chéo lên ngực và đồng thời quay cổ ra xa vai tổn thương. Tính nhạy cảm đau khi ấn vào chỗ khuyết trên xương bả vai là thường thấy.
Cận lâm sàng
- Điện cơ đồ giúp phân biệt bệnh lý rễ thần kinh cổ và hội chứng Parsonage-Turner với hội chứng chèn ép thần kinh trên vai.
- Chụp X quang thường quy được chỉ định ở tất cả các bệnh nhân có hội chứng chèn ép thần kinh trên vai để loại trừ các bệnh lý xương trước đó.
- Siêu âm cũng có thể hỗ trợ xác định đau vai do nguyên nhân không phổ biến.
- Dựa trên các biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân, các xét nghiệm khác, bao gồm công thức máu, máu lắng và kháng thể kháng nhân có thể được chỉ định.
- Chụp cộng hưởng từ vai được chỉ định nếu nghi ngờ bệnh lý khớp nguyên phát tiến triển hoặc tổn thương choán chỗ.
- Kỹ thuật tiêm được mô tả dưới đây là một phương pháp vừa chẩn đoán vừa điều trị.
Chẩn đoán phân biệt
Hội chứng này thường bị chẩn đoán nhầm với viêm bao hoạt dịch, viêm gân hoặc viêm khớp tại vai. Bệnh lý rễ tủy cổ ở rễ C5 cũng có thể giả biểu hiện lâm sàng của hội chứng chèn ép thần kinh trên vai.
Hội chứng Paronage-Turner cũng được biết đến như viêm thần kinh cánh tay tự phát, có thể biểu hiện khởi phát đột ngột đau vai và có thể làm lu mờ triệu chứng chèn ép thần kinh trên vai.
Khối u liên quan thần kinh trên vai, vai và cả hai cũng nên được xem xét trong chẩn đoán phân biệt với hội chứng này.
Điều trị chèn ép thần kinh trên vai
NSAIDs và ức chế COX-2 một lần nữa là bước đầu tiên trong điều trị hội chứng chèn ép thần kinh trên vai. Sử dụng các thuốc chống trầm cảm 3 vòng như Nortriptyline, một liều đơn lúc đi ngủ 25mg, tăng liều lên khi các tác dụng phụ cho phép cũng giúp ích, đặc biệt nếu có rối loạn giấc ngủ.
Tránh chấn thương lặp đi lặp lại, yếu tố được cho rằng góp phần vào bệnh lý chèn ép thần kinh, cũng rất quan trọng. đặc biệt ở các vận động viên chuyên nghiệp.
Nếu các phương pháp trên không làm giảm nhanh triệu chứng, tiêm vào thần kinh trên vai thuốc tê và steroid là một bước hợp lý tiếp theo.
Nếu các triệu chứng dai dẳng, phẫu thuật thăm dò và giải phóng thần kinh trên vai được chỉ định.
Biến chứng và những sai lầm thường gặp
Vị trí gần động mạch và tĩnh mạch trên vai tiềm ẩn nguy cơ vô ý tiêm vào mạch máu hoặc ngộ độc thuốc tê tại chỗ do hấp thu vào trong lòng mạch hoặc cả hai.Thầy thuốc lâm sàng nên cẩn trọng tính toán tổng liều milligram của thuốc tê an toàn khi thực hiện kỹ thuật tiêm này.
Bởi vị trí gần phổi, nếu kim tiêm đâm quá sâu qua khuyết trên vai, tràn khí màng phổi có thể xảy ra.
Chăm sóc cẩn thận nếu phẫu thuật giảm áp thần kinh trên vai được làm để tránh chấn thương vô ý tới thần kinh phụ vì nó chạy dọc theo bề mặt phần bụng cơ thang.
Kinh nghiệm lâm sàng
Các kỹ thuật tránh các hoạt động lặp đi lặp lại làm chèn ép thần kinh trên vai thường bị bỏ quên trong quá trình điều trị. Sử dụng cặp cuộn thay vì balo có thể giuos tránh tiến triển chấn thương đến thần kinh.
Kỹ thuật tiêm làm cho khớp vai vô cảm. Điều quan trọng các thầy thuốc lâm sàng đảm bảo rằng các bác sĩ vật lý trị liệu và phục hồi chức năng chăm sóc cho những bệnh nhân đã trải qua phong bế thần kinh trên vai hiểu rằng đai vai cũng như khớp vai phải trở nên vô cảm sau kỹ thuật tiêm này. Phương thức nóng sâu và các bài tập tầm vận động nên được theo dõi một cách cẩn thận để tránh làm bỏng hoặc phá hủy vai
